Δεύτερο πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα ύψους 109 δισ. ευρώ ενέκριναν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Προβλέπεται επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων έως και τα 30 χρόνια, με μείωση του επιτοκίου στο 3,5%. Σε περίπτωση που οι οίκοι αξιολόγησης θεωρήσουν τα μέτρα επιλεκτική χρεοκοπία, τα ελληνικά ομόλογα θα έχουν την εγγύηση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. «Διασφαλίζονται η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και οι δανειακές ανάγκες της χώρας έως το 2020», τόνισε μεταξύ άλλων ο Έλληνας Πρωθυπουργός, σε κοινές δηλώσεις, με τους κυρίους Ρομπάι και Μπαρόζο.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης μετά το πέρας των εργασιών του Συμβουλίου, ο Πρωθυπουργός εξέφρασε την απόλυτη ικανοποίησή του για τις αποφάσεις που υιοθέτησε η Σύνοδος Κορυφής των χωρών του ευρώ για την Ελλάδα. «Έχουμε, επιτέλους, ένα πρόγραμμα για να αντιμετωπίσουμε σε βάθος χρόνου το πρόβλημα του χρέους, ένα ευρωπαϊκό Σχέδιο Μάρσαλ» δήλωσε ο κ. Παπανδρέου. «Δημιουργείται ένα αξιόπιστο μονοπάτι και ένα αξιόπιστο χρέος για την Ελλάδα» ανέφερε ο πρωθυπουργός και σημείωσε ότι ελαφρύνεται το βάρος του ελληνικού λαού, ο οποίος, όπως είπε, είναι υπερήφανος, δημιουργικός και εργατικός.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε ότι η Ευρωζώνη και η ΕΚΤ, σε συνεργασία με τον μηχανισμό στήριξης, το λεγόμενο EFSF, δίνουν πλήρη κάλυψη και μια απόλυτη και προκαταβολική απάντηση, στέλνοντας ένα πάρα πολύ καθαρό μήνυμα στις αγορές. «Έχουμε -δήλωσε- μια εξυγίανση, μια περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και αυτό είναι ένα πάρα πολύ καλό μήνυμα για τον Έλληνα καταθέτη, για τη σιγουριά του, για τον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο την ελληνική πραγματική οικονομία». Χαρακτηριστική και η δήλωσή του ότι επιδίωξη της κυβέρνησης ήταν «να μπει πάτος στο βαρέλι».
Ο Γάλλος πρόεδρος Νικόλα Σαρκοζί τόνισε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κάνουν λόγο για επιλεκτική χρεοκοπία. «Εμείς δεν χρησιμοποιούμε αυτόν τον όρο» υπογράμμισε· Εάν οι οίκοι αξιολόγησης «αντιδράσουν, η Ευρωζώνη εγγυάται ότι θα αμυνθεί και θα βοηθήσει την Ελλάδα να μην έχει αρνητικές συνέπειες» σημείωσε ο Γάλλος πρόεδρος.
«Θα κάνουμε τα πάντα για την ευρωζώνη. Δημιουργούμε ισχυρό ανάχωμα προκειμένου να μην εξαπλωθεί η κρίση» , τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου, Βαν Ρομπάι.
«Φιλόδοξο και αξιόπιστο», χαρακτήρισε το πακέτο που υιοθετήθηκε ο επικεφαλής της κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο. Έκανε λόγο για ευρωπαϊκό σχέδιο Μάρσαλ με στόχο να καταστούν βιώσιμα τα ελληνικά δημοσιονομικά. Επεσήμανε ότι πρώτη φορά ήρθαν τόσο κοντά αγορές και πολιτικοί.
«Θα βοηθήσουμε την Ελλάδα να προχωρήσει σε σειρά δομικών αλλαγών» δήλωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζαν Κλωντ Τρισέ. «Κάναμε ουσιαστικά βήματα» υπογράμμισε η Άγκελα Μέρκελ .
« Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις» επεσήμανε ο Νικολά Σαρκοζί, τονίζοντας ότι θα της δοθούν τα απαραίτητα κονδύλια για την ανάκαμψη.
Τόσο ο Τρισέ όσο και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι η εθελοντική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα περιορίζεται στην περίπτωση της Ελλάδας.
Το ίδιο επανέλαβε και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που συμμετείχε επίσης στη Σύνοδο: «Η Ελλάδα είναι μία εξαιρετικά ιδιαίτερη περίπτωση» είπε, διαβεβαιώνοντας πως οι προβλέψεις αυτού του είδους θα περιοριστούν σε όσα άπτονται της διαχείρισης των ελληνικών ομολόγων.
Η ίδια ανέφερε επίσης πως το ΔΝΤ «θα συνεχίσει να διαδραματίζει τον ρόλο του» στη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, χαιρετίζοντας «τη σπουδαία υποστήριξη που παρέχεται τώρα, με στόχο την ανάπτυξη και την οικονομική σταθεροποίηση στην Ευρωζώνη».
Μεταξύ των όσων συμφωνήθηκαν: η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, από 15 έως 30 χρόνια, μείωση του επιτοκίου στο 3,5%, ανταλλαγή ομολόγων με νέα, επαναγορά ομολόγων και με τη συμμετοχή ιδιωτών, εξασφάλιση ρευστότητας στις τράπεζες και το λεγόμενο Σχέδιο Μάρσαλ για επενδύσεις και στρατηγική ανάπτυξης.
Σήμερα συνεδριάζει στην Ουάσιγκτον το Δ.Σ του ΔΝΤ, ενώ τη Δευτέρα η Κριστίν Λαγκάρντ θα έχει συνάντηση με τον Ευάγγελο Βενιζέλο.
Αναλυτικά οι αποφάσεις:
- Μεγάλη ελάφρυνση των χρεολυσίων που θα καταβάλλει η Ελλάδα έως το 2020. Οι συνολικές λήξεις ομολόγων έως το 2020 φτάνουν τα 205 δισ. Από αυτά όμως οι ιδιώτες θα ανταλλάξουν εθελοντικά ομόλογα συνολικής αξίας 135 δισ. με άλλα ομόλογα διάρκειας έως και 30 ετών. Σε συνδυασμό με τις επαναγορές ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά που θα πραγματοποιήσει ο EFSF, όπως υπολογίζει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, το ελληνικό Δημόσιο έως το 2020 θα κληθεί να καλύψει λήξεις μόλις 60 δισ., ομολόγων που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες. Με τον τρόπο αυτό, το ελληνικό Δημόσιο παίρνει μια ανάσα 145 δισ. μέρος των οποίων μπορεί να κατευθύνει για την τόνωση της ανάπτυξης.
- 10ετή περίοδο χάριτος. Περαιτέρω ελάφρυνση προκύπτει καθώς το νέο πακέτο βοήθειας που θα δοθεί στην Ελλάδα θα έχει δεκαετή περίοδο χάριτος (η Ελλάδα θα αρχίσει να ξεπληρώνει από το 2021 και μετά). Περίοδος χάριτος θα υπάρξει και για το αρχικό πακέτο των 110 δισ. (οι τεχνικές λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σήμερα το μεσημέρι στις Βρυξέλλες).
- Λιγότερους τόκους. Όπως είπε ο Πρωθυπουργός, τα 109 δισ. ευρώ του νέου πακέτου βοήθειας, δεδομένου ότι δίνονται με επιτόκιο κατά δύο μονάδες χαμηλότερο σε σχέση με το πρώτο πακέτο των 110 δισ., οδηγούν σε 3 δισ. ευρώ λιγότερων τόκων ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια. Παράλληλα έρχονται και ευνοϊκότεροι όροι αποπληρωμής και για το πρώτο πακέτο. Το μέσο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι κάτω από 5% για τα επόμενα 40 χρόνια.
- Μείωση του δημοσίου χρέους. Το δημόσιο χρέος μειώνεται κατά ποσοστό 12% του ΑΕΠ εξαιτίας της εθελοντικής συμμετοχής των ιδιωτών και κατά επιπλέον 12% εξαιτίας των χαμηλότερων επιτοκίων και της χρονικής επιμήκυνσης. Το 24% του ΑΕΠ αντιστοιχεί σε 55 δισ. και έτσι το δημόσιο χρέος από τα 354 δισ. χαμηλώνει στα 300 δισ.
ΟΙ ΙΔΙΩΤΕΣ
Πριν από τις τελικές επίσημες ανακοινώσεις της Συνόδου Κορυφής, ο φορέας εκπροσώπησης των διεθνών τραπεζών, το IIF, είχε ήδη στρώσει το έδαφος δίνοντας στη δημοσιότητα το σχέδιο εθελοντικής συμμετοχής των ιδιωτών στην αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Σύμφωνα με αυτό, οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε εθελοντικό rollover ελληνικών ομολόγων ύψους 54 δισ. από τα μέσα του 2011 έως τα μέσα του 2014 με το συνολικό ποσό να φτάνει τα 135 δισ. έως το 2020.
Τα ομόλογα αυτά θα αντικατασταθούν από νέους τίτλους με διάρκειες από 15 έως και 30 χρόνια και επιτόκια από 4% έως 5% για το ήμισυ του συνολικού ποσού που θα ανταλλαγεί και από 5,9% έως 6,8% για το υπόλοιπο 50%.
Θα χρησιμοποιηθούν τέσσερα διαφορετικά εργαλεία ανταλλαγής τα οποία στο σύνολό τους θα παραγάγουν απομείωση της αξίας των ομολόγων κατά 21%. Την πρόταση υποστηρίζουν ήδη μια ομάδα 30 τραπεζών μεταξύ των οποίων τράπεζες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Ελβετία, την Ιταλία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, τον Καναδά, το Κουβέιτ, το Περού, την Κορέα και βέβαια την Ελλάδα και την Κύπρο.