Βρε μπαγλαμάδες… λυπηθείτε μας!

Πολλές φορές αναρωτήθηκα τι είναι αυτό που οδηγεί έναν πολιτικό σε δηλώσεις που προφανέστατα και προκαλούν και τον γελοιοποιούν και βεβαίως δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Λογικά ή είναι ηλίθιος και δεν αντιλαμβάνεται τι του γίνεται ή ( μάλλον πιθανότερο μου φαίνεται), ξέρει αλλά προτιμά την εικονική πραγματικότητα καθώς πολύ απλά η … πραγματικότητα δεν συμφέρει!

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει πραγματικός βομβαρδισμός δηλώσεων που προκαλούν γέλια, αλλά ταυτόχρονα και μεγάλο προβληματισμό, γιατί αυτοί που τις κάνουν είναι «υπεύθυνα» κυβερνητικά ή πρώην κυβερνητικά στελέχη.

Πείτε μου στ’ αλήθεια όταν  ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφωνας Αλεξιάδης, μιλώντας στο Star δηλώνει πως : «Δεν λιώσαμε τον κόσμο στους φόρους» προσθέτοντας ότι «σε κάποιες περιπτώσεις ελαφρύναμε κιόλας τα βάρη που σηκώνουν οι πολίτες», δεν γνωρίζει την πραγματικότητα;

Δε γνωρίζει ότι μόνο στο τελευταίο μνημόνιο που ψήφισε η Κυβέρνηση του, οι επιπλέον φόροι ξεπερνούν τα 4,5 δις;

Και μετείχε μέχρι πριν από λίγο στο Οικονομικό Επιτελείο;

«Έχουμε μια «νέα κατάσταση» μετά την απόφαση του Εurogroup. Μιλάμε για τη «μετά το Μνημόνιο»» περίοδο, έχουμε μια μετατόπιση από τη φάση της λιτότητας στη φάση «μετά τη λιτότητα»», υποστήριξε ο Γιάννης Δραγασάκης, σχολιάζοντας την τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup.

Μα ο Γιάννης Δραγασάκης θεωρείται και σοβαρός! Σκέψου δηλαδή!

Ποια φάση μετά τη λιτότητα, όταν είμαστε μέχρι το λαιμό στη λιτότητα, όταν η κοινωνία αναστενάζει και οι πολίτες προσπαθούν να λύσουν καθημερινά, βασικές παραμέτρους του οικογενειακού προϋπολογισμού τους;

Ποια φάση μετά τη λιτότητα;

Δεν ξέρει;

Προφανώς και γνωρίζει! Η σοβαρότητα όμως θυσιάζεται με τέτοια ευκολία στο βωμό των μικροπολιτικών συμφερόντων και της αφέλειας ότι όσοι κατοικούν σε αυτή τη χώρα μόνο …σανό καταναλώνουν!

Κορυφαία η δήλωση του Σπίρτζη.

Εκεί πραγματικά που λες ότι έχουν τερματίσει κάθε έννοια ηλιθιότητας σου αποδεικνύουν ότι μπορούν να φτάσουν και πιο μακριά!

Πείτε μου αλήθεια, ποιος στοιχειωδώς σοβαρός άνθρωπος θα έκανε μια τέτοια δήλωση;

«Η σημερινή ημέρα, η απελευθέρωση της πόλης των Ιωαννίνων, συμπίπτει με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί μετά από πολύ μεγάλη μάχη για τη χώρα. Όπως στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το ηθικό φρόνημα των Ελλήνων είχε ανέβει και με την απελευθέρωση της πόλης άνοιξε ο δρόμος για την απελευθέρωση της υπόλοιπης Ελλάδας, γιορτάζουμε σήμερα και την έξοδο από την κρίση με τις προσπάθειες που έχουν γίνει και τελεσφορούν να βγει επιτέλους ο ελληνικός λαός από το χάλι που μπήκε τα τελευταία χρόνια»!!!

Και όμως ο συγκεκριμένος είναι Υπουργός!

Να τον χαίρονται αυτοί που τον κάνανε παράγοντα της πολιτικής ζωής!

Το έδαφος βεβαίως είχε στρωθεί με άλλο κυβερνητικό αστέρι.

Λίγες μέρες μόλις πριν, σε διάστημα δύο ημερών ο κ. Πετρόπουλος είχε είπε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες του λένε «σωθήκαμε επιτέλους», ενώ σαν να μην έφτανε αυτή η δήλωση, πρόσθεσε ότι του ζητάνε να πληρώσουν και άλλες εισφορές!

Ναι! Και όμως τα λένε σοβαρά! Και παρεξηγούνται όταν τους κάνεις κριτική και ζητάνε τα ρέστα!

Βρε μπαγλαμάδες… λυπηθείτε μας!

Σεβαστείτε τουλάχιστον αυτούς που σας ψήφισαν. Σε αυτούς τα λέτε πρώτα και κύρια αυτά.

Σεβαστείτε το χώρο που υπηρετείτε. Μην τον γελοιοποιείτε άλλο.

Σεβαστείτε τους πολίτες, την κοινωνία που την έχετε διαλύσει, τους ανθρώπους που υποφέρουν από τις επιλογές σας, τη χώρα που δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι.

Λυπηθείτε μας.

Καταφέρατε και αναδείξατε ως πυλώνα σοβαρότητας της Κυβέρνησης σας τον … Πολάκη!

Τόσο καλά!

 

Νικήσαμε και πάλι… Νίκη μεγάλη!

Παρακολουθώντας από την ΕΡΤ τις αναλύσεις για τα αποτελέσματα του τελευταίου Eurogroup, για μια ακόμη φορά ένοιωσα ότι βρίσκομαι μπροστά σε μια εντελώς εικονική πραγματικότητα.

Ο υπότιτλος την ώρα του σχολιασμού από γνωστή για την αντικειμενικότητα της δημοσιογράφο (!) ήταν «Τέλος στη λιτότητα». Αυτό ήταν και το κεντρικό σημείο όλων των αναφορών, των συνομιλητών και σχολιαστών που κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι τα 1,5 δις ευρώ μέτρα που θα ζητηθούν – σύμφωνα πάντα με πληροφορίες – μέχρι το 2019 δεν θα συμβάλλουν περαιτέρω στη λιτότητα.

Στα γρήγορα πέρασαν οι αναφορές για εργασιακό (μέχρι πριν λίγο καιρό οι υπουργοί της Κυβέρνησης έλεγαν πως δεν υπάρχει τέτοιο θέμα), συνταξιοδοτικό ( και αυτό ήταν οριστικά λυμένο σύμφωνα και με τον Κατρούγκαλο) και διεύρυνση της φορολογικής βάσης, βλέπε μείωση αφορολόγητου (και αυτό αποτελούσε μία από τις πολλές κόκκινες γραμμές που παραβιάστηκα επανειλημμένα).

Για να μη θυμίσω την προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ για αφορολόγητο 12000 €!

Το συμπέρασμα της συζήτησης ήταν ότι έχουμε μια καλή συμφωνία με ακόμη καλύτερη προοπτική! Νικήσαμε λοιπόν, σκέφτηκα!

Και τότε, όταν η πλύση εγκεφάλου έλαβε τέλος, η λογική άρχισε να πλέκει το δικό της αφήγημα:

Θέμα 1^ο : Κανένας δε ζητούσε επιπλέον λιτότητα. Άλλωστε το ΔΝΤ πολλάκις το είπε! Θυμίζω ότι στην ιστοσελίδα του, λίγες ημέρες νωρίτερα (7-2-2017) σημείωνε πως «…Η Ελλάδα δεν χρειάζεται περαιτέρω λιτότητα αυτή τη στιγμή…

Η Ελλάδα πρέπει να διευρύνει τη βάση του φόρου εισοδήματος, για να επιτρέψει πιο δίκαιη κατανομή των βαρών. Τα έσοδα που θα προκύψουν από αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μειωθούν οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές που τώρα στέλνουν θέσεις εργασίας στη «μαύρη» οικονομία ή σε γειτονικές χώρες. Την ίδια στιγμή, χρειάζονται περαιτέρω συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις, για να βελτιωθεί η βιωσιμότητα του συστήματος και να δημιουργηθεί ένα καλύτερο και πιο στοχευμένο σύστημα πρόνοιας, για να προστατευθούν οι πιο ευάλωτοι…

Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και προϊόντων είναι σημαντικές. Θα ήταν λάθος να συμπεράνει κανείς ότι η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στο προηγούμενο, λιγότερο ευέλικτο, πλαίσιο της αγοράς εργασίας. Αντί για αυτό, οι υπάρχουσες μεταρρυθμίσεις πρέπει να συμπληρωθούν με μέτρα για την ευθυγράμμιση των κανόνων για τις ομαδικές απολύσεις και με πιο αποφασιστικές προσπάθειες να ανοίξουν τα υπολειπόμενα κλειστά επαγγέλματα και να αφαιρεθούν τα εμπόδια για τον ανταγωνισμό και τις επενδύσεις…»

Θέμα 2^ο : Τι προέκυψε από το Eurogroup;

Αφορολόγητο και ασφαλιστικό και πάλι στο τραπέζι! Τι διαφορετικό από μείωση του πρώτου και επίσης μειώσεις των συντάξεων – που ήδη “εκτελούνται”  με το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου –μπορεί να σημαίνει αυτό; Εργασιακά και πάλι στο τραπέζι ! Απελευθέρωση Ομαδικών απολύσεων δηλαδή γιατί αυτό παρέμενε από μια διαλυμένη εργασιακή νομοθεσία, μεσαιωνικής λογικής και έμπνευσης, που οδήγησε με γρήγορους ρυθμούς στην μετατροπή  της εικόνας στην αγορά εργασίας με κυριαρχία (σε συντριπτικό βαθμό) των ευέλικτων μορφών εργασίας!

Θέμα 3^ο : Μέτρα ελάφρυνσης χρέους; Τίποτα προς στιγμή καθώς και αυτά παραπέμπονται σε άλλο Eurogroup, μαζί με το θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Θέμα 4^ο : Ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα… Καμία βιασύνη για κλείσιμο της αξιολόγησης με τη χώρα να σέρνεται και όλους να μεταφέρουν για αργότερα την οριστικοποίηση μιας συμφωνίας που και επώδυνη και δύσκολη θα είναι για τους πολλούς. Τι σημαίνει αυτό… Παράταση της εκκρεμότητας. Μείωση των ταμειακών διαθεσίμων και ασφυξία όπως εκείνο το απίστευτο καλοκαίρι του 2015!

Θα μπορούσε κανείς να γράψει πολύ περισσότερα!

Ας μείνουμε σε αυτά.

Δεν είναι αρκετά για να καταλάβουμε που πηγαίνουμε και γιατί;

Δεν είναι αρκετά για να καταλάβουμε ότι στη θέση των κόκκινων γραμμών παραμένει μόνο η με πάση θυσία παραμονή στην εξουσία;

Με απλά λόγια…

Για να προσεγγίσουν περισσότερο το ΔΝΤ οι Ευρωπαίοι υιοθέτησαν το μεγαλύτερο μέρος των απόψεων του.

Για να παραμείνει στην εξουσία η κυβέρνηση συμφώνησε με τους Ευρωπαίους (βλέπε ΔΝΤ).

Για να πειστεί το … πόπολο για μια ακόμη μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης ταΐζεται με το «όχι επιπλέον λιτότητα», που κανείς δε τη ζήτησε.

Όπως η τρόικα μετονομάστηκε σε “θεσμοί”, όπως το μνημόνιο  ονομάστηκε σε “Σχέδιο Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας”, έτσι και τα νέα μέτρα μετονομάζονται σε “νέο μίγμα πολιτικής”.

Το παιχνίδι με τις λέξεις είναι τελικά η μοναδική επιτυχία της Κυβέρνησης… Γι’ αυτό σας λέω πως νικήσαμε… Και πάλι!

 

Όταν οι ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ προσκύνησαν τον … Φρίντμαν.

Ο Στέφανος Μάνος είναι σίγουρα ο πιο γνήσιος εκπρόσωπος στη χώρα μας της «Σχολής του Σικάγο» και των μονεταριστών του Φρίντμαν.

Οι απόψεις του και οι θέσεις που εκφράζει κατά καιρούς ταυτίζονται απόλυτα με τη θεωρία του δόγματος του σoκ ή θεραπείας σοκ, που βασίζεται στην ιδέα ότι μια οικονομική κρίση ή ένα γεγονός καταστροφής ή πολέμου, είναι η ευκαιρία για μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις σε ένα κράτος. Μια θεωρία που αποδίδεται στον Φρίντμαν, και εφαρμόστηκε στις οικονομίες της Λατινικής Αμερικής από τα εκεί χουντικά καθεστώτα, σαν λογική συνέχεια της άποψης που είχε ο «πατέρας» του μονεταρισμού σχετικά με το ποια πολιτική είναι καλύτερη σε περίοδο ύφεσης.

Να σημειώσω απλά ότι δύο θεωρίες συγκρούστηκαν διαχρονικά για αυτό:

Αυτή του Κέινς που ήταν υπέρ ενός εκτενέστερου ρόλου του κράτους, όπου με το τύπωμα χρήματος και μέσα από τις δημόσιες επενδύσεις, μειώνουμε την ανεργία και αναθερμαίνουμε την οικονομική δραστηριότητα και εκείνη του Φρίντμαν, που υποστήριζε την ελαχιστοποίηση της κρατικής παρέμβασης (όπως στην ρύθμιση των επιτοκίων) και την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς, αφού η «ποσότητα του διαθέσιμου χρήματος πρέπει πάντοτε να αντανακλά τον παραγόμενο πλούτο».

Οι προτάσεις του Στέφανου Μάνου , τις οποίες έχει το θάρρος να τις υποστηρίζει δημόσια, κινούνται στην απλή λογική του ότι σε μια χώρα που βρίσκεται σε κρίση, η λύση θα βρεθεί μέσα από χιλιάδες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, μειώσεις μισθών και συντάξεων και βεβαίως τη μαζική φορολόγηση των πάντων.

Κάπως έτσι μας προέκυψε τελευταία άλλη μια πρόταση σοκ από τον κ. Μάνο, σχετικά με τη μείωση του αφορολόγητου στις 5.000 € με μείωση του φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα μέχρι 9.000 € από το 22% στο 7% και σύνταξη 700 € για όλους στα 67 χρόνια, που θα τη δίνει το κράτος μέσα από τον προϋπολογισμό!

Υποθέτω ότι θα συμφωνήσουμε για το απαράδεκτο της πρότασης, για την κοινωνική ζούγκλα που θα δημιουργούσε η εφαρμογή μιας τέτοιας λογικής και θα χαρακτηρίζαμε αναλόγως και τον εμπνευστή της! Θα συμφωνούσαμε επίσης ότι ο Μάνος παραμένει συνεπής με τις απόψεις του και ότι βεβαίως, βεβαίως μια προοδευτική κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να αποδεχτεί τέτοιες πολιτικές! Ωραία…

Τι θα λέγαμε και πως θα χαρακτηρίζαμε άραγε την πολιτική μιας κυβέρνησης που εγγυάται σύνταξη 350 € – μόνο – , που οδηγεί σε επαναπροσδιορισμό των συντάξεων μέσω μιας λογικής που θα οδηγήσει σε μειώσεις σοκ των συντάξεων (Κατρούγκαλος γαρ) και που έχει μεταβάλει πλήρως τις αναλογίες των ελαστικών σχέσεων εργασίας στη χώρα;

Πως θα χαρακτηρίζαμε άραγε την πολιτική μιας Κυβέρνησης που (αν επιβεβαιωθούν οι φήμες), θα συμφωνήσει σε μείωση του αφορολόγητου στα 6.000 €, χωρίς καμία μείωση φορολογικών συντελεστών για τα χαμηλότερα εισοδήματα;

Πως θα χαρακτηρίζαμε άραγε την Κυβέρνηση που θα κάνει κάτι τέτοιο όταν προεκλογικά υπόσχονταν αφορολόγητο στα 12.000 €, καθώς η μείωση του στα 9.500 ήταν πράξη ηθικά και κοινωνικά απαράδεκτη;

Πόσο, με απλά λόγια, διαφέρει η πρόταση Μάνου από τις πολιτικές μιας υποτιθέμενα «προοδευτικής» Κυβέρνησης που ξεμπέρδεψε με το παλιό (!) και που δεν υποχωρεί σε θέματα αρχών;

Να ξανασυζητήσουμε τα θέματα αρχών;

Χαμένος χρόνος και κόπος για όσους πλήρωσαν τον έρωτα για την εξουσία, με αντάλλαγμα την πλήρη μετάλλαξη τους σε οπαδούς των πιο σκληρών μονεταριστικών πολιτικών.

ΥΓ

Επειδή κάποιοι επιμένουν να μιλούν για θέματα αρχών απλά να θυμίσω ότι μόλις λίγο καιρό πριν δηλώνανε καθαρά ότι «δεν υπάρχει θέμα μείωσης του αφορολόγητου και θέμα απελευθέρωσης των ομαδικών απολύσεων». Σήμερα δηλώνουν απλά ότι «δεν υποχωρούμε σε θέματα αρχών». Η διαφορά ανάμεσα στο ένα και το άλλο είναι χαώδης, ειδικά όταν έχεις αποδεχθεί να υλοποιείς μια καθαρά νεοφιλελεύθερη πολιτική.

Η σατανική συμμαχία Τραμπ-Πούτιν και η νέα μοιρασιά του κόσμου

Το συγκεκριμένο άρθρο υπογράφει ο Ισπανός ιστορικός Σάντος Χουλιά και δημοσιεύτηκε στην El Pais. Οφείλω να ομολογήσω ότι είναι, ότι καλύτερο και ότι πιο ενδιαφέρον διάβασα τελευταία για το πώς διαμορφώνονται οι νέες παγκόσμιες ισορροπίες:

Πόσο μακριά ακούγονται κι ας διατυπώθηκαν μόλις χθες οι προβλέψεις εκείνων των πολιτικών και κοινωνικών επιστημόνων, όταν έσβηνε ο 20ός αιώνας, για το τέλος του εθνικού κράτους και την επικείμενη αντικατάστασή του από μετα- και υπερ-εθνικά πολιτικά συστήματα!

 Δύο ήταν τα βασικά προγνωστικά αυτής της επιστημονικής λεγεώνας. Πρώτον, ότι το εθνικό κράτος θα κατέρρεε μπροστά στην παγκοσμιοποίηση. Δεύτερον, ότι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία θα αποκτούσε οικουμενικό χαρακτήρα μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και το τέλος της σοβιετοκομμουνιστικής δικτατορίας. Αντί γι’ αυτά, βλέπουμε τις δύο μεγάλες δυνάμεις που μοιράστηκαν τον κόσμο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο να συγκροτούν σήμερα μια σατανική συμμαχία για να κάνουν μια νέα μοιρασιά, κτίζοντας τείχη στα σύνορά τους.

 Το ότι η μεγάλη συμμαχία του μέλλοντος θα έχει επικεφαλής το δίδυμο Πούτιν-Τραμπ, με την Κίνα να υπερασπίζεται το ελεύθερο εμπόριο, είναι κάτι που ούτε οι πιο ριζοσπάστες αντικαπιταλιστές δεν θα μπορούσαν να φανταστούν. Θα χρειαζόμασταν έναν Λένιν, ειδικό σε άλλου τύπου προβλέψεις, για να μας εξηγήσει ποιο στάδιο της εξέλιξης του καπιταλισμού είναι αυτό στο οποίο εισερχόμαστε με υπερηχητική ταχύτητα.

 Μια δεύτερη απόδειξη ότι το εθνικό κράτος κάθε άλλο παρά καταρρέει είναι η μανία που έχει καταλάβει όλο τον κόσμο να οικοδομήσει ο καθένας το δικό του κράτος. Ή, στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επρόκειτο να είναι ένα υπερεθνικό πολιτικό σύστημα, το πάθος με το οποίο τόσοι ή μάλλον τόσες πολιτικοί έχουν βαλθεί να μετατρέψουν αυτό το όνειρο σε εφιάλτη. Η Τερέζα Μέι στο άλλοτε Ηνωμένο Βασίλειο και η Μαρίν Λεπέν στην άλλοτε πατρίδα όλων των πατρίδων, πολύ εθνικίστριες, πολύ πατριώτισσες, είναι πεισμένες ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι τίποτα άλλο από ένα οικοδόμημα που πρέπει να γκρεμιστεί.

 Όσο για τον οικουμενικό χαρακτήρα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, διαψεύδεται κι αυτός. Το τρίτο κύμα του εκδημοκρατισμού, που σύμφωνα με τον Χάντινγκτον σάρωνε τον κόσμο στο τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα, πέθανε στις παραλίες του 21ου αιώνα. Η ευφορία με την οποία το Journal of Democracy ανήγγελλε τον Ιανουάριο του 2000 ότι οι αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες ξεπέρασαν τις 100, έναντι μόλις 36 το 1974, και ότι κατόπιν αυτού ο Τοκβίλ είχε νικήσει τον Μαρξ τώρα είμαστε όλοι τοκβιλιστές, έγραψαν μετατράπηκε μέσα σε μια πενταετία σε αβεβαιότητα: αρκετές από τις ανακηρυχθείσες νέες δημοκρατίας αποδείχθηκε ότι ήταν ανελεύθερες, αφού συνδύαζαν τις εκλογές με δραστικές μειώσεις των ατομικών δικαιωμάτων. Κι έτσι αποδείχθηκε ότι η πραγματοποίηση εκλογών δεν συνιστά πάντα απόδειξη της ύπαρξης της δημοκρατίας αφού η τελευταία προϋποθέτει τη διάκριση και την ισορροπία των εξουσιών.

 Φαίνεται τελικά πως το περίφημο τρίλημμα του Ντάνι Ρόντρικ ότι πρέπει να διαλέξουμε δύο από τα τρία: δημοκρατία, εθνικό κράτος, παγκοσμιοποίηση είναι κάτι παραπάνω από ένα κλισέ για τις αίθουσες διδασκαλίας των αγγλόφωνων πανεπιστημίων. Και ότι πρέπει πράγματι να κάνουμε αυτή την περίφημη επιλογή. Αυτό που δεν περιέλαβε ο Ρόντρικ στο τρίλημμά του είναι ότι η επιλογή του εθνικού κράτους στη σημερινή εποχή προϋποθέτει ένα ΟΧΙ στην παγκοσμιοποίηση και ταυτόχρονα ένα ΟΧΙ στη δημοκρατία. Για να το πούμε διαφορετικά: όπως συνέβη και τη δεκαετία του ’30, η άνοδος των εθνικισμών οδηγεί στο τέλος της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας ως μορφής του εθνικού κράτους και στο τέλος της ελεύθερης αγοράς ως μορφής της καπιταλιστικής οικονομίας.

 Σε τελευταία ανάλυση, ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι ήταν αυτό που αποκαλούμε σήμερα εκλεγμένοι μονάρχες. Κι αυτό που έκαναν στα κράτη τους ήταν να τα μετατρέψουν από φιλελεύθερες δημοκρατίες συστήματα που τους έφεραν στην εξουσία σε προστατευτικές μοναρχίες. Ενώ οι Βρετανοί υποστήριζαν μέχρι την τελευταία στιγμή ότι είναι δυνατές οι συμφωνίες μαζί τους για τις σφαίρες επιρροής, ότι είναι δυνατός ο «κατευνασμός» τους.

 Ο Πούτιν και ο Τραμπ δεν είναι Χίτλερ και Μουσολίνι, σύμφωνοι (αν και η Τερέζα Μέι έχει κάτι από Τσάμπερλεν). Ούτε η Ρωσία και οι ΗΠΑ είναι σήμερα αυτό που ήταν η Γερμανία και η Ιταλία τις δεκαετίες του ’20 και του ’30. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι το κύμα που οδήγησε δύο φορές την ανθρωπότητα στην καταστροφή των δύο μεγάλων πολέμων δεν είναι ανάλογο με το κύμα που έφερε στην εξουσία αυτούς τους δύο εκλεγμένους μονάρχες. Το κύμα αυτό έχει όνομα: λέγεται εθνικισμός, και κανείς δεν μπόρεσε να προβλέψει την τρομερή καταστροφική του δύναμη ως τη στιγμή που τέθηκε σε κίνηση.

 Πηγή: El Pais