Ενδοσυστημικές αντιπαραθέσεις

Η ενδοσυστημική αντιπαράθεση, μεταξύ των οπαδών της λιτότητας και εκείνων της ανάπτυξης, αντανακλά τις διαφωνίες για το πώς θα πορευθεί ο κόσμος τους καιρούς της κεφαλαιοκρατικής παγκοσμιοποίησης.

Η αίσθηση που κυριαρχεί είναι πως η σκληρή διαχείριση των μεν αντιπαρατίθεται στην περισσότερο επιεική των δε.

Μόνο που τα πράγματα, στην διαλεκτική ενότητα των αντιφάσεών τους, είναι πιο σύνθετα.

Κλασσικό παράδειγμα οι ΗΠΑ, ο πρόεδρος των οποίων εμφανίζεται ως ο ηγήτωρ του αναπτυξιακού μοντέλου. Στην ουσία ωστόσο πρόκειται, αν πιστέψουμε το πνεύμα των θέσεων του Μπ. Ομπάμα, για διαφορά φάσης. Αφού οι ΗΠΑ υπέστησαν πριν την ΕΕ τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης.

Μόνο που οι δυνάμεις της καταστροφής – ακόμα και επιχειρηματικά μεγαθήρια υποκλίθηκαν σ’ αυτές – προετοίμασαν την ανασύνταξη των οικονομικοκοινωνικών σχέσεων. Η πτώση των μισθών και η εκτίναξη της δομικής ανεργίας απειλούσαν μ’ επαναλαμβανόμενες (έστω τυφλές) εκρήξεις. Η υγειονομική πολιτική του Μπ. Ομπάμα σήμανε την ανάγκη να τεθούν όρια στο επίπεδο διαβίωσης της πλειονότητας των ανθρώπων. Ώστε να μην πεθαίνουν στον δρόμο, για προφανείς πολιτικούς λόγους.

Όσοι ωστόσο νόμισαν πως αυτή η «κάτω φραγμένη» κοινωνική ακολουθία συνιστά επάνοδο στην φιλοσοφία του Κέυνς – έστω ως «νεοκευνσιανισμός» – πρέπει ν’ απογοητεύθηκαν.

Στόχος του συστήματος δεν είναι η επάνοδος στο χθες – πως κείται ιστορικά νεκρό – αλλά στην κεφαλαιοποίηση των ωφελημάτων του κεφαλαίου από τις επιπτώσεις της κρίσης.

Η ανάπτυξη θα εδραιωθεί πάνω στην κοινωνική ερημοποίηση, τα εκατομμύρια των ανέργων και των αστέγων, στην «ελαστικοποίηση» της επισφαλούς και «μαύρης» εργασίας. Όσο για τον προσανατολισμό της, ουδεμία σχέση έχει με την κευνσιανή «ευημερία»!

Έτσι, στις ΗΠΑ, ο τομέας που συγκεντρώνει την στοργή των κρατικών ενισχύσεων είναι αυτός της πολεμικής βιομηχανίας. Ούτως ώστε ο στρατός του παγκόσμιου ηγεμόνα να επεκτείνει την παρουσία του στα πέρατα της οικουμένης.

Με σύνολο αυξήσεων (άμεσων κι έμμεσων) περί τα 90 δισεκατομμύρια δολάρια. Την ώρα που στο εσωτερικό των ΗΠΑ θριαμβεύουν η φτώχεια και η κοινωνική εγκατάλειψη – ιδιαίτερα στις κοινότητες των αφροαμερικανών.

Είναι προφανές πως η ανάπτυξη που στοχεύει στην επέκταση συγκρούσεων και την απογείωση των κερδών των εταιρειών που συνδέονται με το περιώνυμο «στρατιωτικοβιομηχανικό λόμπυ» κάθε άλλο παρά το επιθυμητό κοινωνικό περιεχόμενο εγγυώνται.

Συνεπώς η επαγγελία (ακόμα και η υλοποίηση) της ανάπτυξης μπορεί ν’ αποδειχθεί πιο φρικαλέα και από την λιτότητα. Ανοίγοντας διάπλατα τις πύλες ενός υπονομευμένου μέλλοντος

 

Η πραγματικότητα των δεσμεύσεων της Κυβέρνησης…

Επειδή πλέον η άγνοια αλλά και η συστηματική συγκάλυψη της πραγματικότητας απαγορεύονται, ας δούμε καθαρά και με βάση τα δεδομένα της πρότασης που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση πως διαμορφώνονται τα δεδομένα.

Στο τέλος της ανάγνωσης ο καθένας και η καθεμία μπορούν να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα.

Συνοπτικά:

Η κυβέρνηση «δεσμεύτηκε στην παράταση του υπάρχοντος μνημονίου, αποδέχεται την αξιολόγηση από την Τρόικα (λέγε με «θεσμούς»), προτείνει και υποστηρίζει μεταρρυθμίσεις που δρομολογήθηκαν ή υιοθετήθηκαν από την προηγούμενη Κυβέρνηση, απορρίπτει τη διαγραφή του χρέους και επιζητά την υλοποίηση των Ευρωπαϊκών αποφάσεων του Νοεμβρίου του 2012 για την περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητάς του».

Ακόμη, η κυβέρνηση αποδέχεται την αποφυγή μονομερών δράσεων ή την ανάκληση μέτρων που επηρεάζουν αρνητικά τους δημοσιονομικούς στόχους, την οικονομική ανάπτυξη και την χρηματοοικονομική σταθερότητα και αποδέχεται αποκρατικοποιήσεις που θα ακύρωνε «με ένα νόμο και ένα άρθρο»!

Σημειώνω ότι:

Η κυβέρνηση ζήτησε με την επιστολή του υπουργού Οικονομικών στις 18 Φεβρουαρίου και το Eurogroup ενέκρινε την υπό όρους, προϋποθέσεις και δεσμεύσεις, επέκταση του υπάρχοντος μνημονίου για 4 ακόμη μήνες.

Το ίδιο ακριβώς είχε πράξει και η προηγούμενη κυβέρνηση στις 9 Δεκεμβρίου 2014. Ζήτησε τότε την τεχνική επέκταση του υφιστάμενου μνημονίου για τους 2 πρώτους μήνες του 2015 (

Η ορολογία για την παράταση της υπάρχουσας Κύριας Σύμβασης Χρηματοπιστωτικής Διευκόλυνσης (“extension of the current Master Financial Assistance Facility Agreement”), είναι και στις δύο περιπτώσεις ταυτόσημη!

Η τελευταία αξιολόγηση του τρέχοντος μνημονίου θα γίνει από τους «θεσμούς» (λέγε με «Τρόικα»).

Η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης του τρέχοντος μνημονίου θα οδηγήσει τη χώρα σε ένα νέο μνημόνιο που θα λέγεται πιθανόν νέα συμφωνία (“follow-up arrangement”). Και αυτό για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στο διευρυμένο χρηματοδοτικό κενό και στις μεγάλες υποχρεώσεις προς τους δανειστές μας κυρίως το καλοκαίρι. Επιπρόσθετα, τα υπάρχοντα κονδύλια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τις ανάγκες των τραπεζών και θα είναι εκτός ελληνικού ελέγχου.

Ο υπουργός Οικονομικών δεσμεύθηκε να μην αναλάβει κάποια δράση στην κατεύθυνση «κουρέματος» της ονομαστικής αξίας των δανείων (“…will not take any action toward a haircut of its loans’face value”).

Η κυβέρνηση αποδέχθηκε την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης στη βάση των συνθηκών του τρέχοντος προγράμματος (“the successful completion of the review on the basis of the conditions in the current arrangement”).

Ενδεικτικά τι σημαίνει αυτό;

* Δεσμεύεται να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση της πολιτικής για το ΦΠΑ, μεταβάλλοντας συντελεστές, περιορίζοντας εξαιρέσεις, καταργώντας φορολογικές ελαφρύνσεις.

* Δεσμεύεται να προχωρήσει, όπως είχε ήδη συμφωνήσει και εργαστεί η προηγούμενη κυβέρνηση στη λειτουργία του ήδη θεσμοθετημένου Δημοσιονομικού Συμβουλίου και στην τροποποίηση και συμπλήρωση του Οργανικού Νόμου που περικλείει τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες. Νόμος για τον οποίο, όταν τον ψήφιζε η προηγούμενη κυβερνητική πλειοψηφία, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση δια του εισηγητή της, σημερινού υπουργού της κυβέρνησης, έλεγε ότι «εντείνει το έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης γιατί θεσμοθετεί τη λιτότητα μέσω των χαμηλών ελλειμμάτων και δημιουργείται μια ανεξάρτητη αρχή με υπερβολικές εξουσίες».  (Ιούνιος του 2014)

* Δεσμεύεται να προχωρήσει στην αξιολόγηση των δαπανών όλων των υπουργείων (“spending review”) όπως είχε ήδη ολοκληρώσει η προηγούμενη κυβέρνηση σε 6 υπουργεία και στην υλοποίηση των νομοθετικών διατάξεων (“implement legislation”) που είχε ετοιμάσει η προηγούμενη κυβέρνηση για τις μη – μισθολογικές παροχές, τα οδοιπορικά και τις ημερήσιες αποζημιώσεις στο Δημόσιο.

* Δεσμεύεται να συνεχίσει (“continue…”) τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης για τον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος: με τον εξορθολογισμό των συνταξιοδοτικών πολιτικών, τη διοικητική ενοποίηση των ταμείων, την κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, τη μεγαλύτερη σύνδεση συντάξεων με ασφαλιστικές εισφορές. Εύκολα μπορείτε να θυμηθείτε πως αυτά ακριβώς ήταν που μέχρι πρόσφατα κατήγγειλε.

* Δεσμεύεται να προχωρήσει, όπως και η προηγούμενη κυβέρνηση, με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο, σε ένα νέο μισθολόγιο για το δημόσιο, καθώς και στην αξιολόγηση σε αυτό.

* Δεσμεύεται για την αντιμετώπιση των μη – εξυπηρετούμενων δανείων, να σεβαστεί την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, αποφεύγοντας οποιδήποτε δημοσιονομικό κόστος.

* Δεσμεύεται να μην ακυρώσει τις αποκρατικοποιήσεις της προηγούμενης κυβέρνησης που έχουν ολοκληρωθεί ή είναι σε διαδικασία προσφορών, αντίθετα από τις προεκλογικές της δεσμεύσεις ενώ διατηρείται και το ΤΑΙΠΕΔ.

* Δεσμεύεται να προχωρήσει τις αλλαγές στην αγορά εργασίας, ακολουθώντας όπως έκανε και η προηγούμενη κυβέρνηση τις βέλτιστες πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας ILO και τον ΟΟΣΑ. Ενώ παραπέμπει στο μέλλον την επέκταση των υπαρχόντων σχημάτων για προσωρινή απασχόληση και την αύξηση του κατώτατου μισθού.

Η παράταση των συζητήσεων για τ’ ακριβή μέτρα μπορεί να λειτουργήσει εκτονωτικά στην δυσαρέσκεια που ήδη δημιουργείται. Αφού η αίσθηση μιας παρατεταμένης διαπραγμάτευσης θα ενισχύει την πεποίθηση πως, σ’ αντίθεση με το παρελθόν, η ελληνική πλευρά συμμετέχει ενεργητικά σε μία τέτοια διαδικασία. Βέβαια όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας η πραγματικότητα μάλλον είναι πολύ διαφορετική.

Για να επιχειρήσουμε μια αριθμητική αποτύπωση της νέας συμφωνίας – πλαίσιο, το 70%-30% που προσδοκούσε ο Γ. Βαρουφάκης μετατράπηκε περί το 90%-10%.

Κάτι που, εξ’ όσων διαπιστώσαμε, πρέπει ν’ αποτελούσε την βασική διαπραγματευτική στόχευση του Β. Σόιμπλε και των συνοδοιπόρων του στην ευρωζώνη.

Προφανώς και δεν χαίρομαι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κλείνω τα μάτια μου στην πραγματικότητα που διαμορφώνεται για έναν απλό και ουσιαστικό λόγο. Αυτή σε ΤΙΠΟΤΑ δεν διαφέρει από την προηγούμενη.

ΣΕ ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ!

 

 

 

 

Λιστομαχίες

Μέσα σε βαρύ κλίμα και μ’ εκπεφρασμένες τις διαφωνίες το κυβερνητικό συμβούλιο συζήτησε την περιώνυμη «λίστα Βαρουφάκη».

Με την οποία εξειδικεύονται οι δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς στην συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση με τους δανειστές.

Από την «σταδιακή νέα προσέγγιση στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας» και τον σεβασμό «σε ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί» ως τις «τράπεζες που θα λειτουργούν με υγιείς εμπορικές / τραπεζικές αρχές» και την δέσμευση της Ελλάδας «να αφαιρέσει φραγμούς στον ανταγωνισμό βασισμένη σε στοιχεία από τον ΟΟΣΑ» το πλαίσιο είναι απολύτως σαφές.

Η αναπαραγωγή του πνεύματος των προηγούμενων μνημονίων, αρωματισμένη με κάποιες (άδηλες ακόμα) δόσεις του «προγράμματος της Θεσσαλονίκης».

Η παραμονή στην ζώνη του ευρώ δεν ήταν ένας εύκολος στόχος, τον οποίο θα υπηρετούσε η απάλυνση των σκληρών μέτρων μέσω ενός νεφελώδους βολονταρισμού.

Το πολύ – πολύ η τρόικα να μετεξελιχθεί φραστικά στους «εκπρο- σώπους των θεσμών»

Καρναβαλική κορύφωση!

Ας αποφύγουμε την προσέγγιση εκείνων όσων συνιστούν το προσωπικό μέρος της υποψηφιότητας του Π. Παυλόπουλου. Είναι τόσο γνωστά άλλωστε – από τις οβιδιακές μεταμορφώσεις απόψεων ως τις φαυλοκρατικές διευθετήσεις στην δημόσια διοίκηση – που συνιστούν παραβίαση ανοικτών θυρών.

Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εστιάζεται στους πολιτικούς συμβολισμούς της επιλογής Τσίπρα, για την ΠτΔ.

Είναι αναμφίβολο πως στόχος παραμένει η κίνηση σ’ ολόκληρο το φάσμα του «εθνικού χώρου», αφήνοντας στο περιθώριο σχήματα όπως δεξιά/ αριστερά.

Με Π. Παυλόπουλο πρόεδρο δημοκρατίας, Αλ. Τσίπρα πρωθυπουργό και Π. Καμμένο προνομιακό εταίρο και ΥΠΕΘΑ συγκροτείται – πολιτειακά και πολιτικά– ένα σύστημα «εθνικής σωτηρίας».

Αποτελεί κοινό μυστικό πως ο Κ. Καραμανλής αποτελεί προνομιακό συνομιλητή του πρωθυπουργού και πως το «πριόνισμα» του Δ. Αβραμόπουλου συνδέεται με μία καθυστερημένη αποπληρωμή για το ΚΕΠ, την περίοδο του 2000.

Οπότε το «πρώτη φορά αριστερά» συνδυάζεται άψογα με την εκλογή του Π. Παυλόπουλου, στο πλαίσιο της καρναβαλικής κορύφωσης.

Συγκαμένη συγκυβέρνηση

Ούτε τυχαία, ούτε αναγκαστική είναι η επιλογή Παυλόπουλου για την Προεδρία της Δημοκρατίας, από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Ούτε χρειάζεται απάντηση στο ερώτημα « Μα καλά, χάθηκαν οι επιλογές σοβαρών προσώπων, που δεν κουβαλάνε στην πλάτη τους τα αμαρτήματα μιας θλιβερής πολιτικής πρακτικής»;

Ούτε βέβαια χρειάζονται προσπάθειες για να ταυτίσει κάποιος μια «προοδευτική κυβέρνηση» με επιλογές τύπου Καμμένου και Παυλόπουλου. Απλά γιατί δεν ταυτίζονται, δεν έχουν σχέση…

Μόνο που αυτά δεν είναι «λάθη» ή «επιλογές που έγιναν χωρίς σκέψη».

Είναι συνειδητές πολιτικές επιλογές, που εκφράστηκαν εδώ και καιρό είτε με τις φήμες περί υποψηφιότητας Κ. Καραμανλή είτε με την προσπάθεια να περάσει ο Αβραμόπουλος, είτε με την συνειδητή απόκρυψη των προτάσεων για την ΠτΔ από την πλευρά ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Ε! Τότε γιατί ένας εκπρόσωπος της Καραμανλικής – λεγόμενης – Δεξιάς;

Η βασική ανάγνωση έχει να κάνει με την προοπτική ενός συμβιβασμένου σοσιαλδημοκρατικού σχηματισμού στον οποίο εκ των πραγμάτων θα διαμορφωθεί ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ και που θα επιβεβαιωθεί πιθανότατα και από τη συμφωνία  με τους δανειστές, που δειλά – δειλά εμφανίζεται ήδη.

Η επιβίωση των εκλεκτών των συμφερόντων που ρυθμίζουν – δυστυχώς – τα πολιτικά πράγματα της χώρας με το αζημίωτο, προϋποθέτει τη διάλυση οποιασδήποτε άλλης φωνής στο χώρο που διεκδικούν και από τον οποίο παίρνουν ζωή. Η λεγόμενη κεντροαριστερά ή το κέντρο πρέπει να καθαρίσουν από άλλους διεκδικητές και προϋπόθεση είναι η ενοχοποίηση τους για τα όλα τα δεινά του τόπου, μέσα από την άφεση αμαρτιών της πενταετίας Καραμανλή.

Γιατί όταν επιλέγεις να επιβραβεύσεις  με τέτοιο απροκάλυπτο τρόπο έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές της πορείας προς τον γκρεμό είναι λογικό να αναρωτηθεί ο πολίτης αν και ποιοι τελικά ευθύνονται για τα δεινά που προηγήθηκαν.

Ο ένοχος εμφανίζεται λόγω της αθώωσης του προηγούμενου.

Είναι γελοίο να περιμένει κανείς καταλογισμό των πραγματικών ευθυνών στην Κυβερνητική θητεία Καραμανλή, όταν δια του Προκόπη αθωώνεται…

Είναι όμως αναμενόμενο πια, μια πιθανή εξεταστική επιτροπή να καταλογίσει το σύνολο των ευθυνών στο μαύρο πρόβατο της πολιτικής ζωής και κατά προέκταση στο τότε ΠΑΣΟΚ, κατά παράβαση κάθε έννοιας λογικής και αλήθειας.

Ο πολιτικός του χώρος παραμένει κενός και έρμαιο στις διαθέσεις της αναδυόμενης νέας κεντροαριστερής  (;)παράταξης, που μπορεί και βλέπει την επανάσταση  ακόμη και μέσα από τα μάτια της Αγγελοπούλου, του Βαρδινογιάννη, του Καμμένου και ολοκληρώνει τη σοσιαλιστική μετάβαση με φάρο τον Προκόπη Παυλόπουλο.

Η συναλλαγή ολοκληρώνεται και μένουν λεπτομέρειες να ρυθμιστούν , όπως η μετεξέλιξη του φερόμενου ως «αριστερού» σε κάτι πολύ πιο αποδεκτό από το σύστημα και  το αναγκαίο ξεκαθάρισμα των φωνών που θα απειλήσουν την πορεία προς το συμβιβασμό.

Για όσους έχουνε ακόμη ψευδαισθήσεις και θέλουν να μιλούν για την «ελπίδα» που έρχεται και την «πρώτη φορά της Αριστεράς», αφού κουνήσουνε δυνατά το κεφάλι τους, ας αναρωτηθούν αν πρέπει να δούνε και τον Ρουσόπουλο πρόεδρο της νέας ΕΡΤ, για  να αντιληφθούν την πορεία των πραγμάτων πριν αναγκαστούν να αναφωνήσουν το « Ήρθε η ώρα του Καραμανλή».

Η περίοδος της Αποκριάς δικαιολογεί τα καρναβάλια. Μόνο που οι μάσκες έπεσαν νωρίς…

 

Μπίζνες μέσω … πολέμου

Ο ξεχασμένος, από πολλούς, πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί μια κανονικότητα στην ανατολική Ευρώπη.

Από την μια η κυβέρνηση του Κιέβου, με την στήριξη των δυτικών δυνάμεων κι από την άλλη οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές υπό την αιγίδα του Πούτιν.

Εκατόμβες αμάχων, βομβαρδισμοί συνοικιών, στρατιωτικές επιχειρήσεις – για τα οποία αλληλοκατηγορούνται οι εμπόλεμοι. Μετά την Γιουγκοσλαβία οι αιμοβόρες δράσεις κρατικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων επανέκαμψαν στο έδαφος της «γηραιάς ηπείρου».

Πάνω στις σφαγές και τον εθνικιστικό παροξυσμό που κυριαρχεί – ένθεν κι εκείθεν παίζεται μια μεγάλη παρτίδα γεωπολιτικού πόκερ. Μάλιστα ετοιμάζεται η αναβάθμιση του επιπέδου βίας, μετά την αποτυχία των ως τώρα διπλωματικών προσπαθειών γι’ αποκλιμάκωση της σύγκρουσης.

Καθώς η Ουάσιγκτον, η οποία καθοδηγεί τον ουκρανικό στρατό (στο πλευρό του οποίου μάχονται κι επαγγελματίες μισθοφόροι αλλοδαπής προέλευσης) ετοιμάζεται να στείλει νέες ποσότητες όπλων και συναφούς πολεμικού υλικού.

Ώστε να συνεχίζει να μάχεται, δι’ αντιπροσώπων των συμφερόντων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, κατά των αντίστοιχων ρωσικών.

Συμμετρικά το καθεστώς Πούτιν στηρίζει κι εξοπλίζει τους ρωσόφωνους αντάρτες, που έχουν ανακηρύξει την στρατοκρατούμενη «δημοκρατία» τους στα εδάφη που κατέχουν.

Επί της ουσίας η έμμεση επέμβαση των ΗΠΑ έχει ένα στόχο: την (ταυτόχρονη) αποδυνάμωση τόσο της Ρωσίας όσο και της Γερμανίας.

Για την πρώτη η εγκατάσταση υποδομών στρατιωτικής σημασίας στα δυτικά της σύνορα με την Ε.Ε. συνεπάγεται διαρκή παρενόχληση (επιπλέον πολιτική και οικονομική) στον μεγάλο, και μεταψυχροπολεμικά, αντίπαλο. Όμως οι συνέπειες αφορούν και την Γερμανία, που ανησυχεί από την ανάφλεξη σε ζώνη άμεσης επιρροής της. Διαπιστώνοντας πως επανακάμπτει, έστω από το παράθυρο, ο αμερικανικός παράγοντας.

Εξ’ ού και η αντίδραση της καγκελαρίου Μέρκελ στο σχέδιο των ΗΠΑ, που θα εξοπλίσουν περαιτέρω τα στρατεύματα της Ουκρανίας.

Η μέχρι τώρα τροπή των εξελίξεων ευνοεί την υπερατλαντική υπερδύναμη, η οποία επανέκαμψε δριμύτερη στον ευαίσθητο αυτό γεωπολιτικό χώρο. Χρησιμοποιώντας εργαλειακά τον ουκρανικό εθνικισμό και την κρατική του συγκρότηση. Κάτι ανάλογα φυσικά πράττει και ο Βλ. Πούτιν, μ’ εντολοδόχους του τους ρωσόφωνους εθνικιστές. Η διαφορά έγκειται στ’ ότι οι μάχες δίνονται κοντά στα ρωσικά σύνορα και όχι χιλιάδες χιλιόμετρα μακρύτερα – όπως συμβαίνει για τον υπερατλαντικό μέντορα της Ουκρανίας.

Γι’ αυτό και η εκεχειρία, που επιτεύχθηκε πριν λίγες μέρες, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα μακροημερεύσει.

 

Words (don’t come easy…)

Τα διπλωματικού χαρακτήρα κείμενα οριοθετούν δυνατότητες χρήσης τους και σφραγίζουν τα περιεχόμενα των εκατέρωθεν συμβιβασμών.

Εξ’ ού και οι λέξεις προπαρασκευάζουν νομικά ερείσματα – αλλά συμβολίζουν και το αίσθημα συνεπούς εμμονής σε αρχικές θέσεις, ή διολίσθησης σε υπαναχωρήσεις. Η άρνηση της ελληνικής πλευράς να προσυπογράψει το κείμενο του Eurogroup αφορά λιγότερο την ουσία του και περισσότερο τους νοηματικούς υπαινιγμούς του.

Αφού οι ελληνικές αρχές «επανέλαβαν την κατηγορηματική δέσμευσή τους στις οικονομικές υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές τους» αρνήθηκαν ωστόσο «να ερευνήσουν τις δυνατότητες παράτασης και επιτυχούς ολοκλήρωσης του παρόντος προγράμματος».

Η τελευταία πρόταση, αν γινόταν δεκτή, θα τίναζε στον αέρα την κυβερνητική γραμμή πως το υφιστάμενο πρόγραμμα αποτελεί παρελθόν.

Θα χρειασθούν κάποιες επιπλέον διαπραγματεύσεις ώστε να διασωθούν τα προσχήματα – πιθανόν ένας όρος όπως «τροποποιημένο πρόγραμμα» ν’ ανοίξει τον δρόμο προς την συμφωνία.

Όσο για την ουσία των μεταβολών, δεν είναι της στιγμής.

Πάντως το καλάθι των αναπροσαρμογών δεν θα διαφέρει αισθητά από τα προηγούμενα.

*** Ο τίτλος από παλιό και αγαπημένο τραγούδι…

Θέμα μεθόδευσης;

Η δραματοποίηση – συμμετρικά η υποτίμηση – των συνθηκών είναι κάτι που συνηθίζεται, ενόψει της συνόδου του Eurogroup με θέμα το ελληνικό πρόγραμμα.

Ο Σόιμπλε επιμένει στο τελεσίγραφο για παράταση του υφιστάμενου, ο Κάμερον συσκέπτεται για το ενδεχόμενο “Grexit”.

Από την αυστριακή πρωτεύουσα ο καγκελάριος Φάιμαν προτείνει την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης, ο Αλ. Τσίπρας εξέφρασε την αισιοδοξία του για συμφωνία με τους εταίρους.

Είναι κατανοητό πως τούτες τις ώρες εξελίσσεται ένας διπλωματικός μαραθώνιος από την Ουάσιγκτον ως το Βερολίνο και από την Αθήνα ως το Λονδίνο.

Εκείνο που μπορεί να ειπωθεί είναι πως, επί της ουσίας, οι οικονομικού χαρακτήρα διαφορές ανάμεσα στην κυβέρνηση και την Ε.Ε. είναι μικρότερες απ’ αυτές που δημοσίως εμφανίζονται.

Το πρόβλημα έγκειται στην μεθόδευση που θα επιτρέψει στις δύο πλευρές να μην φανούν ανακόλουθες στις αρχές που διακηρύσσουν.

Αυτό δεν είναι ακριβώς διαδικαστικό θέμα, ούτε «μορφολογικό» – έχει πολιτική ουσία.

Η μαγεία του «εθνικού»!

Ας μην βιαστούμε ν’ αξιολογήσουμε το περιεχόμενο και να προκαταλάβουμε τα όρια της αντίστασης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στις ασφυκτικές πιέσεις των δανειστών.

Η ρητορική του πρωθυπουργού και των υπουργών του όμως- περί αδιαπραγμάτευτων θέσεων και ανυποχώρητης στάσης επ’ αυτών – έχουν δημιουργήσει επικοινωνιακά τετελεσμένα.

Δεν είναι μόνο οι συγκεντρώσεις συμπαράστασης στην κυβέρνηση σε μεγάλες πόλεις – κάτι πρωτόγνωρο στα μεταπολιτευτικά δεδομένα της χώρας. Μια σειρά προβεβλημένων παραγόντων της δημόσιας ζωής, που προέρχονται από τα σπλάχνα της παράταξης της δεξιάς, εκφράζουν την ευαρέσκειά τους – κάποιοι μάλιστα σε δοξαστικούς τόνους – για την κυβέρνηση της αριστεράς.

Από τον Κ. Γλύξμπουργκ και τον Καλαβρύτων Αμβρόσιο ως τον Τ. Μπαλτάκο η στήριξη είναι ένθερμη.

Το φαινόμενο έχει την ερμηνεία του, αν το προσεγγίσουμε πέρα από παραδοσιακές διακρίσεις όπως δεξιά /αριστερά. Στην πραγματικότητα σ’ ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης ο εθνικισμός αποτελεί κοινό τόπο- διαβρώνοντας το έδαφος των καταγεγραμμένων πολιτικών χωροθετήσεων.

Η απόδοση των ευθυνών (για ότι συμβαίνει στον τόπο), αποκλειστικά στους «ξένους» η βολική θυματοποίηση και οι απλουστεύσεις σύνθετων φαινομένων επεκτείνονται συνεχώς.

Αν ο Γ. Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ υπήρξαν οι πρώτοι που πλήρωσαν τον λογαριασμό του μνημονίου ο Αντ. Σαμαράς και η ΝΔ- παρά τον παροιμιώδη καιροσκοπισμό τους επ’ αυτού – κινδυνεύουν να είναι ο επόμενος στόχος.

Οι πλατείες των «αγανακτισμένων» μετέβαλαν άρδην το πολιτικό σκηνικό.

Η κοινωνική πτέρυγα της αντίστασης στο ΔΝΤ και στα μνημόνια τροφοδότησε τον ΣΥΡΙΖΑ ενώ η πατριωτική τάισε δεόντως την φοβικότητα των ΑΝΕΛ και τον νεοναζισμό της «Χρυσής Αυγής».

Ωστόσο, ακόμα και ανάμεσα σε φαινόμενα με ριζικά διαφορετικές ιδεολογικές αρχές και πολιτισμικές αναφορές, η μαγεία του «εθνικού» μπορεί ν’ αποτελέσει θεμελιώδη συνεκτικό παράγοντα.

Το διαπιστώσαμε με την συγκρότηση της κυβέρνησης συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, όπου συνυπάρχουν κοσμοπολίτες και αντισημίτες υπουργοί.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε κοινωνικό επίπεδο, όπου η φαντασίωση μιας νέας «εθνικής αντίστασης» απέναντι στην γερμανική αυτοκρατορία συνεγείρει εναπομείνασες μνήμες και συγκινησιακά φορτισμένες ουτοπίες.

Την ώρα που σχεδόν εκλείπει η έννοια της κοινωνικής αντίστασης – στους χώρους δουλειάς, όπου αναβιώνουν μεσαιωνικά πρότυπα – ψευδαισθήσεις περί «νέου ΕΛ.ΑΣ.» και «νέου ΕΔΕΣ» υποκαθιστούν την αδυναμία βελτίωσης των συνθηκών ύπαρξης των ανθρώπων. Ένα εθνικό μέτωπο διαμορφώνεται, δημιουργώντας νέα δεδομένα.

Ο φόβος της ΝΔ, μήπως καταγραφεί ως «συνεργάτης της Μέρκελ», είναι εμφανής στις κινήσεις της – δείγμα του πόσο άλλαξαν οι συνθήκες.

 

Και είναι ακόμη η αρχή!

Παρά τον ορυμαγδό προγνώσεων η συνάντηση Σόιμπλε – Βαρουφάκη δεν θα μπορούσε να έχει καθοριστική σημασία.

Βρισκόμαστε άλλωστε μόλις στην αρχή του διαπραγματευτικού δρόμου και ακόμα διαμορφώνεται το διαφημιστικό μέρος της όλης υπόθεσης.

Ο Γερμανός ΥΠΕΘΟ υπογράμμισε τις πάγιες θέσεις της κυβέρνησής του, που αφορούν την τήρηση των υπαρχουσών συμφωνιών και την επίσπευση των περίφημων μεταρρυθμίσεων.

Ο Έλληνας ομότιτλος, σε μία εντυπωσιακή μετατόπιση από προεκλογικές τοποθετήσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ανέφερε πως το 60- 70% των μνημονιακών δεσμεύσεων «θα έπρεπε να τις εφαρμόσουμε και μόνοι μας».

Ενδιαφέρον προκάλεσε επίσης η αναφορά του στ’ ότι δεν συζητήθηκε το ζήτημα του ελληνικού χρέους, κάτι που σημαίνει πως η Αθήνα σιωπηρά απέσυρε την αξίωσή της για «κούρεμα».

Ας μην υποκύψουμε στην πλάνη των εντυπώσεων, τις οποίες είχε ουσιαστικά προαναγγείλει η κίνηση του Μ. Ντράγκι της Ε.Κ.Τ.

Το παιχνίδι μόλις ξεκίνησε και οι καθοριστικές του στιγμές δεν θα είναι αυτές που ήδη διανύουμε.